Daniël Vrenkel en zijn vrouw Saartje West waren Groningers. Daniël werd geboren in Vlagtwedde op 13 juli 1905 en Saartje in Wildervank op 6 oktober 1909 en ze trouwden in 1930. Daniël was ondernemer en samen met zijn vader Mozes en broer Heiman dreven de Vrenkels de ‘Veenkoloniale Zakkenhandel Fa. M Vrenkel en Zonen. Ze produceerden jute zakken voor allerlei doeleinden. Nadat in 1936 de zaak van M Vrengel, op de Hoofdstraat H 580 in Ter Apel werd overgenomen, breidde de negotie zich uit en werden ook lompen en oude metalen verhandeld.
Het bedrijf liep goed, en de Vrenkels hadden een belangrijke positie in het Joodse Vlagtwedde. Deze Joodse gemeente werd vanaf 1895 als zelfstandige kehilla erkend en hoorde eerder tot de Joodse gemeente van Bourtange. Er was geen eigen synagoge in deze plaats, daarvoor werd een gehuurde kamer gebruikt en het bestuur van de kehilla (Joodse gemeente) bestond uit drie leden. Na 1900 nam het aantal Joodse Vlagtwedders af en in 1923 werd de kehilla weer gevoegd bij die van Bourtange. Toch woonden er in 1930 124 Joden in deze Oost-Groningse plaats.
Een dik jaar na het huwelijk kregen Saartje en Daniël op 25 februari 1932 hun dochter Greta. Greta was nog maar acht jaar oud toen de oorlog uitbrak en Daniël en Saartje begrepen al snel dat onderduiken noodzakelijk was. Het gezin dook onder in Deventer. Daar waren ze al in 1938 gaan wonen, er is een brief uit 1939 waarin Daniël verzoekt aan het bestuur van de Nederlands Israëlitische Gemeente te Deventer om te worden ingeschreven. In oktober 1939 werd Daniël in het NIW genoemd en blijkt hij inderdaad lid te zijn van de Joodse gemeente in Deventer. Hij is in dat jaar, het jaar 5700, ‘Bruidegom der Wet’ samen met A Frank.
In het voorjaar van 1943 moesten de Vrenkels de onderduik in Deventer verlaten en ze probeerden een nieuwe plek te vinden in Wildervank. Bij de poging om naar Wildervank te gaan werden de Vrenkels door Landwachters gepakt en uitgeleverd aan de bezetter.
Op 4 mei 1943 vertrok het 10e transport van Westerbork naar Sobibor. Daniël, Saartje en Greta zaten in deze trein. Direct na aankomst in Sobibor op 7 mei 1943 werden zij vermoord.
bron:
“Advertentie”. “De Noord-Ooster”. Wildervank, 22-11-1934. Geraadpleegd op Delpher op 23-04-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMVEEN01:000081791:mpeg21:a0076
“WIJZIGINGEN.”. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 30-05-1936. Geraadpleegd op Delpher op 23-04-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010673201:mpeg21:a0224
www.joodsmonument.nl, lemmata familie Vrenkel (geraadpleegd 23 april 2018)
“CHASSANIEM 5700”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-10-1939. Geraadpleegd op Delpher op 23-04-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874592:mpeg21:a0081
“Advertentie”. “De Noord-Ooster”. Wildervank, 24-01-1938. Geraadpleegd op Delpher op 23-04-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMVEEN01:000082955:mpeg21:a0043
illustratie:
“Advertentie”. “De Noord-Ooster”. Wildervank, 22-11-1934. Geraadpleegd op Delpher op 23-04-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMVEEN01:000081791:mpeg21:a0076
laatst bijgewerkt:
23 april 2018