Op 14 maart 2024 vindt in het Trippenhuis in Amsterdam het symposium ‘Excavating Sobibor. Holocaust Archaeology between Heritage, History and Memory’ plaats.Het archeologisch onderzoek op het terrein van het voormalige nazi-vernietigingskamp Sobibor, dat in 2000 begon en doorliep tot 2020, is de meest uitgebreide archeologische opgraving die ooit op een Holocaustlocatie is gehouden.
Voor deze conferentie brengt het NIOD een internationale groep van interdisciplinaire wetenschappers bijeen om archeologisch onderzoek naar Sobibor en de bredere context vanuit meerdere perspectieven te belichten. De voertaal is Engels.
Kamp Sobibor functioneerde van mei 1942 tot oktober 1943. Ongeveer 180.000 mensen, voornamelijk Joden, werden er vermoord. De meerderheid bestond uit Poolse Joden, maar ook meer dan 34.000 Joden uit Nederland werden gedeporteerd. Na de opstand van 14 oktober 1943 besloot de SS het kamp te vernietigen en alle sporen uit te wissen.
Het symposium bespreekt de resultaten van archeologisch onderzoek in Sobibor. In een breder perspectief biedt het symposium een terugblik en een toekomstgericht onderzoek naar de rol en betekenis van archeologisch onderzoek op Holocaustlocaties en andere locaties van massaal geweld, waarbij vernieuwende inzichten worden verkend die verbonden zijn aan deze herdenkingsplaatsen.
Het symposium markeert de afronding van het NIOD-project ‘Sobibor – Archeologie van de vernietiging‘. Daarnaast worden tijdens de conferentie twee boekpublicaties uit het project gepresenteerd:
- De wetenschappelijke publicatie Excavating Sobibor. Holocaust Archaeology between Heritage, History and Memory, door Martijn Eickhoff, Erik Somers enJelke Take.
- Het publieksboek Sporen van Sobibor. Archeologie van een vernietigingskamp, door Erik Schumacher
Toegang is gratis, maar registratie is verplicht. Mail naar: bestuurssecretariaat@niod.knaw.nl
Programma
- 09.30 – 10.00: Opening
- Welkom – Martijn Eickhoff (directeur NIOD)
- Introductie – Erik Somers (NIOD, projectleider ‘Sobibor. Archeologie van Vernietiging’)
- 10.15 – 10.40: Keynote speech Barbara Hausmair
- 10.40 – 11.40: The excavation of Sobibor from the perspective of the archaeologists:
- Film documentaire Deadly Deception at Sobibor’, an introduction to the Excavations at Sobibor in Film – Gary Hochman
- Archeologen Wojchiech Mazurek, Yoram Haimi en Ivar Schutte worden geïnterviewd door Erik Somers
- 11.40 – 12.00: Koffie en thee
- 12.00 – 13.00: Excavating Sobibor: from Stakeholders to Interpretations
- The difficult Web of Stakeholders in the Archaeology of Sobibor – Katarzyna Grzybowska
- The Finds from Sobibor and the Expressiveness of the Material Culture of Holocaust Camps – Claudia Theune
- 13.00 – 14.00: Lunch
- 14.00 – 14.10: Toespraak Maarten van Ooijen (Demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)
- 14.10 – 15.00: Applying Archaeology in Narrative and Design
- Public History; Book Publication Traces of Sobibor – Erik Schumacher
- Sobibor Finds in the Presentation at National Holocaust Museum, Amsterdam – Annemiek Gringold
- The results of archaeological research applied to the lay-out of the Sobibor site and museum – Tomasz Oleksy-Zborowski
- 15.00 – 15.40: Archaeology and Memory Culture: Now and Then
- Panel discussie met Hannah Wilson, Zuzanna Dziuban en Zofia Woycicka. Moderator: Martijn Eickhoff
- 15.40 – 16.00: Koffie en thee
- 16.00 – 16.45: What Can We Learn from the Sobibor Excavations for Future Archaeological Research?
- Panel discussie met Barbara Hausmair, Caroline Sturdy-Colls en Anna Zalewska. Moderator: Jelke Take
- 16.45 – 17.00: Terugblik door Frank van Vree
- 17.00 – 17.15: Boekpresentaties en slotwoord
- 17.15 – 18.15: Borrel
